Vic Gentils



geboortejaar en -plaats: 1919, Ilfracombe (Groot-Brittannië) sterfdatum: 1997

Victor ‘Vic’ Gentils wordt geboren in het Verenigd Koninkrijk. Om WOI te ontvluchten, hebben zijn Frans-Vlaamse ouders er zich tijdelijk gevestigd. Na de oorlog gaat het gezin in Antwerpen wonen, waar Vic aan KASK en HISK schilderkunst studeert. In 1943 debuteert hij met landschappen. Drie jaar later krijgt hij zijn eerste solotentoonstelling bij de Antwerpse Koninklijke Kunstkring. Zoals veel Vlaamse kunstenaars in die tijd schildert Gentils expressionistisch. Later probeert hij zich stilistisch te onderscheiden met informele, neo-surrealistische en abstracte elementen. Onder impuls van de Afrikaanse kunst die het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen in 1956 tentoonstelt, experimenteert Gentils – zoals veel van zijn tijdsgenoten – met onconventionele materialen zoals papier-maché, plexiglas en gesmolten grammofoonplaten. Het is zijn eerste stap weg van het platte vlak van de schilderkunst naar een meer ruimtelijke kunst. Via constructies met houten latten, lijsten, reliëfs en assemblages van recuperatiematerialen, mondt deze evolutie uit in driedimensionale sculpturen. ‘Hulde aan [Constant] Permeke’ (1964) is Gentils’ eerste zuivere sculptuur.

In 1958 staat Gentils met onder meer Paul Van Hoeydonck en Walter Leblanc aan de wieg van de kunstenaarsgroep G58. Terwijl de wereldtentoonstelling datzelfde jaar veel volk naar Brussel lokt, proberen de leden van de groep hun werk onder de aandacht te brengen in het Antwerpse Hessenhuis. Gentils verlaat de groep al in 1960 om samen met onder meer Guy Vandenbranden, Guy Mees en Jef Verheyen de Nieuwe Vlaamse School op te richten. In hun manifest keren ze zich tegen de Belgische schilderkunst en verklaren ze het universele te willen verbinden met de Vlaamse traditie. In 1959 ontmoet Gentils in Milaan Piero Manzoni en Lucio Fontana. Ook Fontana verrijkt in die periode zijn schilderkunst met reliëf en diepte. Gentils zet zijn experiment met spijkerreliëfs en gebrand hout verder en vanaf 1961 ook met onderdelen van piano’s. Witte en zwarte toetsen, hamertjes, vilt, pedalen en andere onderdelen verwerkt hij in reliëfs.

‘De piano’s van Gentils’ is zijn eerste overzichtstentoonstelling (1962, Schiedam, Nederland). In deze periode weet de kunstenaar de hand te leggen op een grote voorraad vilt en houten hoedenvormen. Hij combineert ze met meubelfragmenten en scheepsonderdelen tot composities in reliëf. In 1964 vertegenwoordigt Gentils België op de Biënnale van Venetië en stelt hij tentoon op Documenta III (Kassel, Duitsland). Deelname aan de Biënnale van San Marino (1965) levert hem de eerste prijs op en een contract met de Zwitserse Galerie Krugier in Genève. Deze weet hem te stimuleren tot een sculptuur met de stoel als thema, wat resulteert in een beeld van een koningin op een troon. Het wordt de aanzet tot ‘Het grote schaakspel’ (1966-’67), een 32-delige groep van zwarte en witte stukken, voor het eerst getoond op de Biënnale van São Paulo.

In 1970 woont Gentils in Hingene en werkt hij er op een atelierboot op de Schelde. Hij maakt er onder meer ‘Il Papa’ (1970), ‘Monument Huysmans-Lenin’ (1970-‘71) en het bekende portret van Lode Craeybeckx (1972), burgemeester van Antwerpen en stichter van het Middelheimmuseum. In de jaren ’60-’70 maakt Gentils meer dan 700 werken. Na een hartinfarct in 1972 beperkt de kunstenaar zich tijdelijk tot kleinere werken. In 1976 realiseert hij een monumentaal spiegelreliëf voor het Brusselse metrostation Thieffry. Daarna ontstaan opnieuw grotere ensembles. Herhaaldelijk beklemtoont Gentils dat hij in se een schilder is. Uit een diversiteit aan materialen kiest hij op basis van hun kleur en textuur. Soms geeft hij materialen ook zelf een ander uiterlijk door ze onder meer te branden of te zandstralen.

In 1992 werd Gentils tot ridder in de adelstand verheven. Hij stierf in 1997 en ligt begraven op het Antwerpse Schoonselhof. Hij was een onrustige kunstenaar. In 1966 zei hij: “Ik ben constant in opstand, ook tegen mezelf.”

Word Vriend van S.M.A.K.
made by