Beste minister van cultuur,
Als hoofd collectie (zelf koesterde ik ooit de ambitie om kunstenaar te worden, maar ik heb er de moed niet voor gehad) werk ik elke dag samen met mijn collega’s aan het vormen, bewaren, onderzoeken, ontsluiten en presenteren van een van de belangrijkste collecties aan hedendaagse kunst die na de tweede wereldoorlog in België werd aangelegd.
In mijn job gaan de woorden erfgoed en hedendaagse kunst elke dag opnieuw hand in hand. In een museum als S.M.A.K. zijn deze twee begrippen onontwarbaar met elkaar vervlochten, het ene heeft geen bestaansrecht zonder het andere. Zonder de kunst van vandaag, hebben wij morgen geen erfgoed. In het museum werken we elke dag met nog levende kunstenaars uit alle disciplines, die vanuit hun passie en gedrevenheid voor de kunst van vandaag zorgen. Zonder die kunstenaars, die met veel inventiviteit, geduld, ernst en humor, onophoudelijk onze steeds complexer wordende maatschappij bevragen en interpreteren, bestaat er überhaupt geen relevante kunst. Dankzij hen is onze kunstenscene vandaag zo breed, ondernemend, dynamisch en vermaard over de hele wereld en als museum maken wij slechts deel uit van dit grote radarwerk. Zonder ruimte voor experiment geen tentoonstelling, zonder tentoonstellingen geen aangroei van onze collectie, zonder aangroei van onze collectie geen aangroei van ons erfgoed. Zonder erfgoed, geen relevante culturele bijdrage en reflectie.
Mijn oren spitsten zich vrijdag tijdens De afspraak op vrijdag dan ook in de hoogst mogelijke positie toen uw partijgenoot Peter De Roover ons uitnodigde om met hem mee te reflecteren over wat kunst volgens hem is of moet zijn. Onder gewichtig handengevouw volgde een anachronistisch betoog, waarin sofistisch geredeneerd werd dat het een lieve lust was. Hedendaagse kunstenaars werden weggezet als junks die gemakzuchtig aan een subsidieslurf hangen, als kunstenaars die zouden zijn “vergeten wat schoonheid is” en die alleen maar uit zijn op choqueren. Zoveel onwetendheid en vijandigheid tegenover de hedendaagse kunstenaar, die misschien ook maar gewoon een hardwerkende Vlaming is – waar komt dat toch vandaan? Anno 2019 zien de kunsten er toch helemaal anders uit dan pakweg in de 19e eeuw, niet? Al hebben we nu, dankzij uw partijgenoot, al een iets scherper beeld van uw visie op kunst en cultuur, zodat we met z’n allen beter kunnen begrijpen waar het in deze besparingsmaatregelen om draait.
Tot slot, mocht u tijd hebben, dan nodig ik u graag uit in ons museum, zodat ik u onze veelzijdige collectie (die elke dag groeit met gesubsidieerde en niet gesubsidieerde, vandaag en morgen en over de hele wereld geproduceerde kunst) kan laten zien. Ik toon u graag hoeveel schitterende schoonheid maar ook schitterende lelijkheid die collectie bevat. Want zonder lelijkheid zou schoonheid niet kunnen bestaan, toch?
Iris Paschalidis
hoofd collectie S.M.A.K.
Gent, 17 november 2019