Op 24 juni 2016 opent Zvi Goldstein (°1947, Transylvanië; leeft en werkt in Jeruzalem) in S.M.A.K. zijn grootste tentoonstelling tot nu. Getiteld 'Distance and Differences' zal de tentoonstelling veertig jaar van intensieve artistieke productie bestrijken. Ze zal het grootste deel van de bovenverdieping van het museum inpalmen met eenentwintig grootschalige werken – clusters van vrijstaande, schematische sculpturen, wandinstallaties en architecturale settings.
Tijdens de jaren ’70 werkt Goldstein als conceptueel kunstenaar in West-Europa. Voornamelijk door middel van tekst, fotografie, geluid en filmopnames verkent hij zowel vragen rond perceptie als sociale, politieke, economische en theoretische onderwerpen. In die jaren groeit zijn wrevel rond de staat van de laat-modernistische kunst en de postmodernistische ontwikkelingen meer en meer. Tegen de achtergrond van zijn persoonlijke migratie scherpt hij in dezelfde periode zijn besef aan rond postkoloniale uitdagingen. In 1978 beslist Goldstein om naar het Midden-Oosten te verhuizen en kiest hij Jeruzalem uit als zijn geografische en conceptuele habitat. Hij ziet deze stad als een plek tussen centrum en periferie, buiten maar ook in contact met de dominante westerse cultuur.
Tegelijk met deze plaatsverandering herziet Goldstein de media van zijn werk. Hij concentreert zich op object-gerelateerde sculpturen en pamfletten en neemt daarbij het Russische constructivisme als voorloper, omwille van het feit dat het de eerste niet-westerse stroming was die moderne kunst heeft beïnvloed. Tijdens de jaren ’80 en ’90 creëert Goldstein een oeuvre waarmee hij de productie van actuele kunst verankert in niet-westerse contexten en premoderne tradities. Hij ontwikkelt zijn benadering vanuit verschillende perspectieven, zoals klimaatkunde, plantkunde, etnografie, eschatologie en anomalie. Daarnaast verbreedt Goldstein zijn praktijk via zijn reizen naar hermetische gemeenschappen en samenlevingen (voornamelijk in Afrika en Azië) die toen nog enkel perifeer waren aangeraakt door de moderniteit. Non-lineaire, niet-hiërarchische en hybride voorstellingen, die zijn onderverdeeld in zes vooraf bepaalde werkenreeksen, vormen de kern van zijn methode.
De tentoonstelling in S.M.A.K. zal reflecteren over Goldsteins methode als uniek artistiek model, waarbinnen het Midden-Oosten in het algemeen, en Jeruzalem in het bijzonder, zijn ingebed als bron voor een nieuwe esthetiek binnen het globale maar nog altijd voornamelijk westerse kunstveld. Goldsteins artistiek model streeft ernaar om de aanwezigheid van de hand van de kunstenaar te verminderen in zijn werken. De werken zijn onbevlekt en vlekkeloos, onweerlegbaar het product van een technologisch proces. Ze stellen zich tegenover het verband tussen het perifere en het exotische, het manuele, het onmiddellijke, het gestuele etc. en vormen het esthetische om tot een politiek instrument om algemene opvattingen te veranderen met betrekking tot perifere culturele artefacten. Goldsteins model keert het beeld om dat een onderscheid maakt tussen plaatsen die het product zijn van de industriële revolutie en plekken waar producten handgemaakt zijn. Dit als poging om een cognitieve transformatie te promoten van de westerse visie op de cultuur van het Midden-Oosten.
En terwijl hij een andere blik biedt op kunst in perifere gebieden, zal Goldsteins tentoonstelling in S.M.A.K. het hybride karakter van de wereld, haar gedecentraliseerde structuur, haar niet-lineaire logica in de schijnwerpers zetten. Binnen Goldsteins universum zijn modernistische categorieën zoals rêverie en theorie, informatie en esthetiek, context en presentie niet langer tegengestelden. Goldsteins model voor het hedendaagse omarmt niet het ‘hier en nu’. In plaats daarvan produceert het constant verschuivingen en sprongen tussen verschillende tijden en plaatsen en implementeert het voortdurend afstanden en verschillen, die het ‘hier’ in ‘daar’ veranderen, en het ‘nu’ in een mysterie. Als resultaat zal Goldsteins tentoonstelling in S.M.A.K. een beeld suggereren van een vreemde cultuur – op afstand maar up-to-date, levensecht maar onvatbaar.
Curator: Ory Dessau
Met de steun van Artis Grant Program.
