Toen Jan Hoet in 1999 in Mexico City was, bezocht hij er het atelier van Yishai Jusidman (°1963) en besliste meteen een tentoonstelling rond deze kunstenaar te organiseren in het S.M.A.K.
In Europa was het werk van Jusidman nauwelijks bekend tot Harald Szeeman het vorige zomer voorstelde op de Biënnale van Venetië. De huidige tentoonstelling in het S.M.A.K. omvat twee reeksen werken: mutatis mutandis (1999-2000) en de recente reeks Working Painters (2000-2001). De tentoonstelling zal ook te zien zijn in het MEIAC in Badajoz, Spanje.
Centraal in het werk van Jusidman staat de vraag hoe het ongrijpbare spel van onze spiegelende interactie met de werkelijkheid de ontwikkeling van de schilderkunst stuurt. De stilistische en retorische middelen die Jusidman hanteert om zijn thema’s optimaal af te beelden, worden gedicteerd door het doel dat de kunstenaar vooropstelt: een totale, organische ervaring van het werk bieden aan het publiek. Het kunstwerk speelt daarbij de rol van een spiegel die de werkelijkheid letterlijk en metaforisch vervormt: de spiegel verhult, versterkt, biedt een nieuwe context. Daarbij kunnen figuratieve, abstracte en concrete (re)presentaties naast elkaar bestaan, wat impliceert dat vorm, inhoud en medium op een suggestieve manier vermengd worden. Voor de reeks mutatis mutandis dienden twee vroegere reeksen als model: de Sumo reeks (1995-98) en de portretten van psychoten uit de reeks en/treat/ment (1998-99). Op die manier worden ook deze werken het voorwerp van observatie; het kritisch onderzoek ervan gaat gepaard met een reeks deconstructieve manipulaties, herhalingen en variaties. Het werk van Jusidman getuigt steeds van een picturaal engagement dat het conceptuele aspect niet ondermijnt maar precies beklemtoont.
Voor mutatis mutandis neemt Jusidman zijn toevlucht tot een veelheid aan media: overschilderde wandtapijten, grootschalige abstracte schilderijen en digitale foto’s en plotter prints. Door letterlijk schilderijen van andere schilders in zijn werk op te nemen slaagt Jusidman erin zijn werken te laten opgaan in de traditie van de westerse schilderkunst. In Working Painters bepalen de schilderijen van andere schilders zelfs het functioneren van de gehele reeks. Voor de levensgrote portretten van deze reeks fotografeerde Jusidman een aantal collega’s aan het werk in hun atelier, precies op het ogenblik dat ze met hun palet en penseel in de aanslag een stap achteruit zetten om het doek beter te kunnen overschouwen. Jusidman noemt dit “the moment when the painter’s attention alternates between contemplation, self-criticism and imagining what might be painterly possible.” Kunst is vandaag de dag gebaseerd op een brede benadering. De kunst heeft de zekerheden van het modernisme achter zich gelaten en begeeft zich op het onzekere raakvlak van het artificiële en het leven, van concept en waarneming, van technologische afstandelijkheid en met een aura omgeven ambachtelijkheid. Om rond deze klippen te navigeren en werken te maken die niet louter slimmigheden zijn, maar zin en betekenis verlenen aan ons leven, moet de kunstenaar beschikken over een bijzondere intellectuele scherpzinnigheid en artistiek talent. Zoals mutatis mutandis toont, is Yishai Jusidman voldoende toegerust om die uitdaging aan te gaan.
