Karel Appel was een van de Nederlandse trekkers van CoBrA (1948-‘51). Deze beweging bestond uit een los-vaste groep kunstenaars uit Denemarken, België en Nederland, met o.a. Pierre Alechinsky, Asger Jorn en Christian Dotremont. CoBrA verzette zich tegen de trend van koele, geometrische abstractie in Europa en wou, deels geïnspireerd door het Amerikaanse abstract expressionisme, abstractie en figuratie met elkaar verenigen. De CoBrA-kunstenaars werkten vrij en spontaan, vanuit hun individuele persoonlijkheid. Ze waren op zoek naar dé authentieke bron van creatie en vonden inspiratie in onder meer tekeningen en schilderijen van kinderen en geesteszieken. Met hun intuïtieve en dikwijls wilde, gestuele werkwijze en beïnvloed door de ideeën van Karl Marx, wou CoBrA tot kunst komen die niet enkel vóór iedereen, maar ook dóór iedereen zou kunnen worden gemaakt, los van rang en stand en vanuit de natuurlijke menselijke drang tot expressie.
In volle oorlogstijd volgde Appel een traditionele opleiding schilderkunst in Amsterdam. Kort na de oorlog kwam hij sterk onder invloed van Picasso, Matisse en Dubuffet, van wie hij de eerste apprecieerde om zijn pseudo-figuratieve schilderstijl, de tweede om zijn felle kleurgebruik en de laatste vanwege zijn rauwe, dikke verftextuur. Rond 1947-‘48 wrikte Appel zich los van deze vooroorlogse expressionistische kunstvormen. Hij kwam tot meer hoekige, kleurrijke vormen en schilderde menselijke en dierlijke figuraties om tot primitieve wezens en monsterlijke gedrochten. In de CoBrA-tijd raakte hij ook sterk beïnvloed door Deense avant-garde en primitieve volkskunst, die hem mee deden evolueren naar een wilde, impulsieve en emotioneel geladen vormentaal. In 1954 brak Appel definitief internationaal door met tentoonstellingen in o.a. Parijs en New York. Zijn eerste solo in Nederland kreeg hij pas in 1968 in het Stedelijk in Amsterdam.
Appel produceerde enorm veel en had eind jaren ‘50 zijn persoonlijke, typische wild gesticulerende schilderstijl in dikke verf ten volle ontwikkeld. Toch bleef hij experimenteren met de verhoudingen tussen figuratie en abstractie. Appels impulsieve, kinderlijke en onberedeneerde schilderen was voor vele generaties schilders – zoals de Neue Wilden en de neo-expressionisten in de jaren ‘70 en ‘80 – van cruciaal belang. Tot op vandaag blijft hij een van de belangrijkste figuren uit de moderne en hedendaagse schilderkunst.
