Zoe Leonard groeit op in New York als dochter van een alleenstaande Poolse moeder. Op haar zestiende stopt ze met school om zich toe te leggen op fotografie. Sindsdien bouwt ze aan een consistent oeuvre van vooral fotoreeksen, sculpturen en site-specifieke installaties. Naast kunstenaar is Leonard een invloedrijke feministe en politiek activiste. Door een combinatie van politiek geladen beelden, formele affiniteit met bekende voorgangers en haar volhardende analoge aanpak, neemt Leonard tot op vandaag binnen de actuele kunstfotografie een belangrijke positie in.
Leonard vergelijkt fotograferen met jagen en verzamelen. Elk beeld komt tijdens een van haar vele omzwervingen instinctief tot stand. Door gaatjes, stof en foutjes die tijdens het ontwikkelingsproces ontstaan bewust niet te verbergen, benadrukt de kunstenaar haar interesse voor de fysieke totstandkoming van haar foto’s. Ze omschrijft ze dan ook als ‘papieren objecten’. In vergelijking met tijdgenoten is haar werkwijze eerder traditioneel.
In de jaren ’80 en ’90 maakt Leonard vooral shots van stedelijke weefsels vanuit vliegtuigen. Haar raampje of wolken benemen vaak deels zicht op het landschap. De focus ligt op banale patronen zoals straten of spoorwegnetten. In dezelfde periode engageert Leonard zich bij internationale activistenorganisaties die strijden tegen seksisme en de stigmatisering van hiv-patiënten en niet-hetero’s. Onvermijdelijk vindt dit politiek engagement een weerslag in haar oeuvre. Ze interesseert zich sterk voor de manier waarop vrouwen in heden en verleden worden gerepresenteerd in een patriarchale maatschappij en maakt onder meer een ironisch-provocerende reeks shots onder de rokken van catwalk-modellen.
Na haar succesvolle deelname aan Documenta IX in 1992 trekt Leonard zich twee jaar terug in Alaska, waar ze opnieuw landschappen fotografeert. Eens terug in New York blijft ze focussen op de natuur en haar relatie tot de mens. Van 1998 tot 2009 realiseert ze ‘Analogue’, ca. 400 analoge foto’s waarin ze het verdwijnen van kleinhandelszaken in New York en Chicago documenteert. De beeldtaal ervan verwijst naar die van de bekende fotografen Eugène Atget (1857-1927) en Walker Evans (1903-‘75).
Na een fotografiestop beslist Leonard in 2010 om de zon te fotograferen. De eerste foto’s in deze nog steeds groeiende reeks tonen nog architecturale elementen die perspectief geven. Latere foto’s beelden enkel de zon af. Elk beeld draagt duidelijke sporen van het fotografische proces – krassen, korrels en andere subtiele foutjes – die worden versterkt door de rechtstreekse bevestiging van de foto’s op de muur. In haar focus op de zon zoekt Leonard de grens op tussen figuratie en abstractie. Daarbij draait ze niet alleen de regels van de fotografie om, maar richt ze zich ook op de kern van het medium: de bron van alle licht.
