Meschac Gaba



geboortejaar en -plaats: 1961, Cotonou (Benin) verblijfplaats: Cotonou (Benin) & Rotterdam (Nederland)

Meschac Gaba is geboren in de grootste stad van de voormalige Republiek Dahomey (het huidige Benin), een jaar na de onafhankelijkheid van deze voorheen Franse kolonie. Hij behoort tot een generatie Afrikaanse kunstenaars die nadenkt over de creatie van een postkoloniale identiteit. Via traditioneel ambacht en Europese esthetiek verbeeldt Gaba de door onderdrukking en uitbuiting getekende geschiedenis en kwetsbare actuele politiek-economische realiteit van Afrika en peilt hij uitwisselingen tussen zijn continent en het Westen. Hij gaat na hoe culturele identiteit wordt geconstrueerd, hoe handelsnetwerken functioneren en waarde ontstaat en verloren gaat, hoe Afrikaanse kunst wordt bekeken en welke rol musea, kunstenaars en hun publiek hierin kunnen spelen. Kritisch maar ook vol humor speelt Gaba met politieke, artistieke en persoonlijke codes en expressievormen.

Tijdens zijn residentie aan de Amsterdamse Rijksakademie in ’97, ontwikkelt Gaba de eerste stap van wat zal uitgroeien tot zijn ambitieuze ‘Museum of Contemporary African Art’ (1997-2002). Bij zijn bezoek aan Europese musea zegt hij een “andere realiteit” te zien, waarin hij zich geen plek kan voorstellen voor zijn werk of dat van andere Afrikaanse kunstenaars. Daarop bouwt hij in twaalf interactieve, nomadische kamers zijn conceptueel museum uit. Het provoceert de westerse kunstwereld en wil niet alleen Afrikaanse actuele kunst in de kijker zetten, maar ook analyseren waarom er grenzen tussen beide werelden bestaan. Gaba’s kamers zijn nieuwe soorten ruimtes voor samenzijn, studie en spel, waar leven en kunst in elkaar overvloeien. Het surrealistische, soms wrange en vaak speelse museum is autobiografie, novelle en protest.

De eerste kamer van het museum is de ‘Draft Room’, een verzameling van onder meer keramische kippenbouten – een reflectie op de overproductie van voedsel in Europa – en gedevalueerde bankbiljetten. Geld als machtsmiddel vormt een motief binnen Gaba’s praktijk. Daarna duiken één voor één nieuwe kamers op in internationale musea. Sommige lijken op typische ruimtes in westerse musea, zoals de ‘Library’, met verhalen uit Gaba’s kindertijd, boeken geschonken door kunstinstellingen, door fietsen aangedreven, oude computers en een doodskist met de stem van een verhalenverteller, naar het Afrikaanse gezegde, “Als iemand sterft, gaat een bibliotheek verloren”. Gaba ontwerpt ook een ‘Museum Shop’, waarvoor bevriende kunstenaars bijdragen creëren zoals gadgets van bankbiljetten uit Benin. Typische museumruimtes combineert Gaba met bijvoorbeeld de ‘Art and Religion Room’, waarin hij verwijst naar de eeuwenoude vervlechting van kunst en religie over culturen heen en naar het polytheïsme in Benin, waar in één huis naast een christusbeeldje ook voodoo-voorwerpen kunnen voorkomen. In 2000 trouwt Gaba met de Nederlandse curator Alexandra van Dongen in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Foto’s van de ceremonie, het huwelijkscertificaat, de trouwjurk, het gastenboek en geschenken zijn te vinden in de ‘Marriage Room’.

In de geest van zijn ‘Museum’ ontwikkelt Gaba ook afzonderlijke werken. Zo is ‘Sweetness’ (2006) een model van een fantasiestad in suikerklontjes, die bekende gebouwen wereldwijd verenigt in een utopische, globale, maar uiterst fragiele stad. Dit soort werk typeert Gaba’s bekommernis om de erfenis van slavernij en diaspora en zijn fascinatie voor architectuur en interculturele uitwisseling.

oude tekst:

Sinds het begin van de jaren 1990 onderzoekt kunstenaar Meschac Gaba de conceptuele en tastbare uitwisselingen tussen Afrika en de westerse wereld. Hij gaat na hoe culturele identiteiten worden geconstrueerd, handelsnetwerken functioneren, waarde ontstaat en verloren gaat, hoe Afrikaanse kunst wordt gepercipieerd en welke rol musea, kunstenaars en toeschouwers hierin kunnen spelen. Ernstig, kritisch, maar ook speels en vol humor laat Gaba politieke, artistieke en persoonlijke codes en uitdrukkingsvormen in elkaar overlopen.


Kunstwerken Meschac Gaba


Word Vriend van S.M.A.K.
made by