Wonderlust, het initiatief voor culturele diplomatie van de Vrije Universiteit Brussel, verzorgt de allereerste tentoonstelling van het werk van de Congolese beeldend kunstenaar Géraldine Tobe. Tobe is vermaard omwille van haar unieke techniek van schilderen: met rook uit petroleumbranders maakt ze sterke, verrassende beelden die het publiek confronteren met fragmenten uit haar persoonlijke levensverhaal.
De tentoonstelling 'Vous n'êtes pas prêt pour ça' is gratis te bezoeken in het 'Lever House' in Brussel tot 15 januari 2023.
Fragment uit de brief aan Geraldine Tobe
"... En dan is er in de collectie van het S.M.A.K. het bijzondere werk ‘Senza Titolo’ (1980) van de Grieks- Italiaanse kunstenaar Jannis Kounellis. Tijdens onze ontmoeting in het museum in Gent dwaalden mijn gedachten vaak naar dit werk af. Laat het me omschrijven als een offerplaats : een stapel stenen en een schilderspalet op de witte museummuur, met elkaar verbonden door een roetspoor. Een sculptuur als resultaat van een handeling, waar de traditie van de schilderkunst wordt geofferd ten voordele van in mijn aanvoelen spirituele dimensies. Zo heb ook jij meer dan tien jaar geleden al jouw schilderijen vernietigd, verbrand, om een venster naar vernieuwing mogelijk te maken. Vanaf toen werden rook en roet jouw materia prima, een vluchtige aerosol die zijn neerslag vindt op papier om beelden en tradities te verkennen. Even later dacht ik aan de kunstenaar Cai Guo-Qiang, zoon van een traditionele Chinese kalligraaf, die met buskruit tekenen en installaties maakt die het spirituele en de traditie met elkaar verbinden. Of waarom ook niet Claudio Parmiggiani, of het gedicht ‘Zwarte Vlokken’ van Paul Celan. Ik weet het, de referenties die ik aanhaal zijn opgeladen vanuit een West-Europese traditie. Maar als ik jou even meeneem naar 1953 - 7 jaar voor de onafhankelijkheid van Congo - benaderen we een gevoeligheid die ons beide zonder twijfel verbindt. ‘Les statues meurent aussi’ is een unieke 30 minuten durende visionaire documentaire van Chris Marker (ism. Alain Resnais en Ghislain Cloquet) gemaakt in opdracht van het tijdschrift ‘Présence africaine’. Uitgangspunt van de film is de vraag waarom Afrikaanse kunst zich in het ‘Musée de l’Homme bevindt, terwijl Griekse of Egyptische kunst in het Louvre te vinden is. Hoewel de vraag reeds bijna 70 jaar geleden gesteld is, is het slechts vandaag dat we tot voorzichtige aanzetten van antwoorden komen. De publicatie ‘The Metabolic Museum’ van Clémentine Deliss is er één van, startend met een manifest voor het post-ethnografisch museum. Jouw werk is een ander antwoord, een antwoord vanuit een kunstenares die het vermogen van het beeld als middel hanteert om verbindingen te maken. Tijdens ons gesprek had je het over het herstel van de relatie met de Congolese voorouders, met de sculpturen, voorouderbeelden, maskers en andere objecten als directe emanaties van die andere tijd en ruimte. We hadden het over Kinshasa, over Tervuren, over restitutie, over hekserij, over religie, over alles hiervoor maar in een andere volgorde. En een andere volgorde is dat wat jouw werk aanbrengt, een nieuwe configuratie weg van elk antagonisme, los van Westerse ‘newspeak’, naar de oorsprong van oorspronkelijkheid."
- Philippe Van Cauteren, Gent 4 november 2022
