Restauratie van de installatie ‘Krokodillen’ (1967) van Panamarenko

Afb 2

Het werk ‘Krokodillen’ van Panamarenko was al een poos aan restauratie toe. Vooral de krokodillen zelf waren in slechte conditie. De plastic dieren, gevuld met zand en een net van touw rondom rond, vertoonden vele scheuren en bij elke manipulatie ging er meer zand verloren.

Bij het uitstippelen van de behandelingsmethode ontstond de gedachte om niet louter de scheuren en lacunes te restaureren. De originele plastic folie waaruit de krokodillen gemaakt zijn, een pvc-folie, blijft immers verouderen en kan blijvend aan restauratie onderworpen worden. De idee om de krokodillen van een ‘binnenhuid’ te voorzien, ving dit probleem gedeeltelijk op.

De eerste fase in het restauratieproces bestond uit het documenteren van het werk. Een schadebeeld werd opgemaakt, het werk werd uitvoerig gefotografeerd en de kunsthistorische context werd geschetst. Daarnaast werd er onderzoek verricht naar de mogelijkheden en de toepassing van een binnenhuid voor de krokodillen.

Nadat de keuze werd gemaakt voor een dunne pvc-folie, werd er een simulatie gemaakt van een krokodillenvorm en een tweede vorm daarbinnen in. Het resultaat was bevredigend.

Daarna kon de ontmanteling en de reiniging van Panamarenko’s krokodillen van start gaan. Het net rond de krokodillen werd losgeknoopt en het zand werd verwijderd. Een lege plastic krokodillenvorm bleef over. Zowel de binnen- als de buitenzijde van de folie werd gereinigd en het net werd gestofzuigd.

In een volgende fase werd een binnenhuid gemaakt op maat van elke krokodil. Eenmaal in de originele krokodil geplaatst, werd deze binnenvorm gevuld met het originele zand.

De scheuren en lacunes in de originele folie werden met tape hersteld. Om af te ronden werd het net terug rond de opgevulde krokodil geknoopt.


De andere onderdelen van het kunstwerk, zwembad en omheining, werden eveneens gerestaureerd. Het betrof hier vooral ingrepen waarbij beide onderdelen verstevigd werden. Er werd extra aandacht geschonken aan de reinigingsmethode van de tegels van het zwembad. Het zwembad is bezet met gele kunststof tegels die erg onderhevig zijn aan krassen. Dit kadert eveneens in algemeen onderzoek dat in S.M.A.K. wordt gevoerd naar het reinigen en restaureren van plastics.

Wie graag meer hierover wil weten kan contact opnemen via collectie@smak.be.

1.Apr.14 Categorie: Collectie
Word Vriend van S.M.A.K.
made by