In haar veelvormige oeuvre zijn de teksten die Orla Barry (°1969, Wexford, Ierland) zelf schrijft het vertrekpunt. Haar teksten geven uitdrukking aan het functioneren van onze gedachtes.
Ze springen van de hak op de tak, ze alterneren tussen belangrijke feiten en kleine observaties, tussen persoonlijke indrukken, herinneringen, poëzie en ingebeelde fragmenten. Haar beeldend werk - foto’s, film, tekstpanelen - versterken het verbale aspect, ze voegen er een visuele betekenislaag aan toe en creëren een intense spanning tussen de twee. Het is aan de lezer-kijker om de losse eindjes aan elkaar te knopen, om tekst en beeld met elkaar te verbinden en om zo haar werk betekenis te geven. Vertrekpunt voor deze tentoonstelling is enerzijds de nieuwe film Portable Stones (63 min.) en anderzijds verschillende nieuwe en herziene werken uit Barry’s oeuvre. Barry werkte sinds 2003 aan de film Portable Stones, de opnames vonden plaats in 2004, deels in Ierland en België. In de film zien we een meisje dat thuis vertrekt en de trein neemt naar een oud kerkhof waar ze besluit om haar tent op te slaan. Terwijl ze tussen de graven loopt, begint ze stemmen te horen, stemmen die haar komen toewaaien van over de zee. Ze laat zich meeslepen door de stemmen en hun verhalen en reist zo in gedachten naar een eiland waar ze luistert naar de verhalen van een man die daar woont. De acteurs spreken niet, via voice-over horen we stemmen die we op verschillende manieren kunnen interpreteren, als hun gedachtes, stemmen waarmee ze praten, de verteller, etc. Een van de lijnen doorheen de film is communicatie, het gebruik van taal en de zoektocht naar identiteit. In de tentoonstelling worden ook nieuwe foto’s getoond uit de reeks Portable Stones, evenals foto’s uit de reeks Foundlings (2001). Het museum presenteert ook een oudere film die amper in België te zien was: A Tear for A Glass of Water uit 1997-1999. Aan de hand van beide films in de tentoonstelling kan er een interessante evolutie in haar werk opgemerkt worden. In ‘A Tear for A Glass of Water’ zien we een jonge vrouw die een theaterscène lijkt te oefenen, maar haar gedachtes dwalen steeds af naar andere zaken. Haar monoloog springt van de kleinste observaties tot algemene waarheden en losse anekdotes. De enige twee elementen in het decor, een klopper en een reddingsboei, lijken een symbolische betekenis te hebben. De ene klutst haar ideeën door elkaar, de andere probeert haar enige houvast te bieden.
Year X (1991-2004) is een tekstproject waarbij Orla Barry voor elk dag van het jaar een zin, rijm of woord bedacht. Op 366 afzonderlijke doeken is het werk als een kalender waarbij elke datum een poëtische spreuk bevat die dagelijks kan gewijzigd worden. Alle ‘dagen’ worden in de ruimte in kisten getoond, enkel een beperkt aantal worden op de muren opgehangen. Een aantal werken van Barry uit begin jaren ’90 werden voor de tentoonstelling herdacht. The Blue Volumes is een soort dagboekproject van zinnen die als geschreven polaroids zijn. The Blue Volumes bevatten kleine observaties, ze omschrijven gevoelens of ontmoetingen en spelen met woordherhalingen of klankritmes. De boeken werden op groot formaat uitgegeven en kunnen door de bezoeker doorbladerd worden. Een ander werk dat een periode in haar oeuvre omspant is The Barmaid’s Notebook (1991-2001). Oorspronkelijk bestaat dit werk uit een duizendtal elementen, papiersnippers, kaartjes, foto’s, losse zinnen, lijstjes, etc. Waar dit werk normaal als een soort prikbord de hele ruimte vult, is de veelheid van dit werk hier te zien in een diaprojectie waarbij elk afzonderlijk object in loopvorm te zien is. In 2001 werkte Orla Barry samen met de Portugese kunstenaar Rui Chafes aan het werk Unsaid. Via een geluidsinstallatie binnenin de sculptuur van Chafes hoort de bezoeker de stem van Barry. Ze spreekt de luisteraar rechtstreeks toe en vertrouwd deze persoonlijke gevoelens en gedachtes toe. Aangezien door de tekst de hartslag en ademhaling van de spreker weerklinkt, ontstaat er een intieme band met de luisteraar. Dit ongemakkelijke gevoel wordt versterkt, daar de bezoeker de tekst van Barry pas hoort wanneer deze plaatsneemt in de sculptuur van Chafes. De nieuwe film ‘Portable Stones’ zal in 2005-2006 vertoond worden in Camden Arts Centre in Londen en het Irish Museum of Modern Art in Dublin. Op elke plek zal de film aangevuld worden met ander werk van Barry. In samenwerking met deze instellingen verschijnt er een publicatie over het werk van Orla Barry. De tentoonstellingsarchitectuur is van Bruno Poelaert en Kris Kimpe, in samenwerking met Orla Barry.
