Erick Beltrán (°1974, Mexico) is een kunstenaar met een uitgesproken fascinatie voor taal- en beeldselectie en het mediamieke en grafische gebruik ervan.
Niet enkel de selectie op zichzelf boeit hem, maar evenzeer de maatschappelijke, economische, culturele, ethische en politieke drijfveren van de producenten en distributeurs ervan.
“Construction of a discourse, is construction of reality” (Erick Beltrán in een interview, SMAK, 11-02-2005) Als conceptuele basis voor zijn beeldend werk - dat bestaat uit een amalgaam van de meest diverse media, gaande van installaties over drukwerk tot kleine artistieke ingrepen – stelt Erick Beltrán het begrip ‘editie’ centraal. Hij hanteert dit woord niet in zijn loutere reproductieve betekenis, maar kent het een veel bredere inhoud toe. Een ‘editie’ is voor Beltrán eerder een soort hiërarchisch selectiesysteem dat uit de veelheid van sociale, maatschappelijke en politieke impulsen een zinvolle constructie wenst te distilleren. Deze structuur is voor Beltrán bijna algemeen geldend: hij wordt bijvoorbeeld gebruikt voor de structurering van individuele menselijke gedachten, maar evenzeer door meer institutionele structuren zoals de geschreven media die door middel van deze idee ‘hun’ waarheid verkondigen. Vanuit dit concept structureert Erick Beltrán zijn beelden, waarbij hij meestal gebruik maakt van reproduceerbare, gedrukte media, zoals affiches, kranten, boeken en dergelijke meer. Centraal hierbij staat de vraag: “Waarom selecteren we bepaalde beelden (boven andere)?” Volgens Beltrán is het antwoord op deze vraag tweeërlei. Enerzijds worden ze gekozen in functie van de concrete vorm, zoals kranten, boeken en catalogi.
Anderzijds wordt de keuze bepaald door economische, sociale, culturele of politieke doelstellingen. Met zijn beeldend werk probeert Erick Beltrán pal tussen deze twee keuzestructuren in te gaan staan. Hiermee bedoelt hij dat hij met zijn beeldend werk in de ‘normale structuur’ van beeldselectie wil infiltreren om net de sociale, politieke of maatschappelijke doelstellingen van waaruit men die beelden selecteert, te blokkeren. Hiermee wil Erick Beltrán aantonen dat het gebruik van deze selectiestructuren kan leiden tot nieuwe, onvoorziene mogelijkheden. Het is dus niet zijn bedoeling ze aan te vallen op hun (machts)structuur zelf. Voor de SMAK-tentoonstelling \'Punch Drunk\' - een term uit de bokswereld die een staat van verwarring voor de ‘orde der dingen’ na het herhaaldelijk incasseren van vuistslagen betekent - realiseerde Erick Beltrán drie projecten, die kunnen omschreven worden als ‘kleine accupunctuurachtige gestes in publieke plaatsen’. Het eerste betreft een project in samenwerking met de krant De Standaard, ‘Standaard 19-02-2005’ genaamd. In het tweede luik van de tentoonstelling \'Punch Drunk\' gebruikt Beltrán de binnenstad van Gent zelf als medium. Het derde luik van het project vindt plaats in het SMAK zelf. In een van de kleine kabinetzaaltjes van het museum presenteert Beltrán een bescheiden installatie-annex-archief, dat volledig bestaat uit beelden die hij zelf als kunstenaar selecteerde. Deze beelden kaderen de verschillende artistieke acties die Beltrán ondernam, en bieden de toeschouwer tevens een soort handleiding bij hun eigen, individuele beeldselectie. De hiërarchie van de beeldselectie wordt hier dus gelegd bij de kunstenaar, maar de toeschouwer krijgt binnen die hiërarchie wél zijn persoonlijke keuzevrijheid. Met deze ingrepen wil Erick Beltrán geenszins de bestaande structuur - het dagblad, de stad of de museumruimte - ‘verstoren’, maar wenst hij eerder open gebruik te maken van deze ‘media’ om andere perceptiemogelijkheden te creëren. De conversatie die ontstaat rond dit aanbod tot alternatief selecteren uit de werkelijkheid, is hierbij van primordiaal belang.
