Onze groepsbezoeken kunnen nog steeds niet terug opgestart worden. Gelukkig kunnen wij blijven rekenen op onze gidsen. Deze boeiende vertellers loodsen je ook via de digitale weg het museum binnen. Vandaag is gids Hilde Proot aan het woord.
De bij is er nog.
"donderdag 12 maart 16:00.
‘Die dode bij kennen we’, riep één van de dames mij toe. Ze maakte deel uit van een groep vijftigers uit Limburg die in de voormiddag een bezoek bracht aan de Van Eyck-tentoonstelling en na een late lunch de dag in Gent wilde afsluiten met een bezoek aan het SMAK. Ook al hadden de dames hun once-in-a-lifetime- ervaring in het MSK achter de rug, toch keken ze uit naar Kris Martins Exit, zeiden ze. Om even op adem te komen, na te genieten, te chillen. Ook voor mij was het een plezier hen door de zalen te begeleiden.
‘En u weet ongetwijfeld nog waar u de bij zag?’, reageerde ik. ‘Tja,’… ‘Ben je het vergeten? In de kathedraal bij het Lam Gods tijdens die tentoonstelling van Jan Hoet,’ porde een oudere dame haar vriendin aan. Inderdaad, ze wist het nog. Ze had het kunstwerk leren kennen in Sint-Jan, de tentoonstelling in de Sint-Baafskathedraal waarmee Jan Hoet zijn terugkeer naar Gent fêteerde. Het was in de late lente van 2012. Dat jaar liep ook Track als een ringland van actuele kunst rondom de stad . Het waren artistieke hoogtijdagen in Gent. 2020 moest dat met het Van Eyck-jaar opnieuw worden. Hoopten we. Hopen we.
Destijds lag de gouden bij met de pootjes in de lucht op een richel in de kooi van het Lam Gods. Hoe nietig maar tegelijkertijd hoe veelzeggend had ik het toen gevonden. Van Eycks altaarstuk illustreerde de ultieme redding van de hele mensheid. Kris Martin confronteerde die christelijke heilsboodschap met een ecologisch dystopie. Want dit gouden afgietsel van een dode bij fungeert als pars pro toto van een mondiale ramp. Als de bijen uitsterven dan is ook de mensheid ten dode opgeschreven.
In 2012 heeft de kunstenaar de bij niet zelf op de richel geplaatst. Omdat hij toen in het buitenland verbleef, vertrouwde hij die belangrijke taak toe aan zijn 5-jarige zoon. ‘En werkelijk,’ vertelde Kris Martin trots, ‘hij had het kunstobject op de best mogelijke plaats neergelegd, op nauwelijks een centimeter van de gulden snede. Het werk van een untroubled mind nietwaar?’ Voor Exit daarentegen, had de kunstenaar de regie in eigen handen gehouden. Bee, het kleinste werk in de overzichtstentoonstelling, kreeg een volledige zaal voor zich. In een verduisterde ruimte, achter een onzichtbare glazen wand, perfect belicht. Onheilspellend mooi. ‘Weet je, soms ben ik profetisch,’ zei de kunstenaar. ‘Het werk uit 2009 heeft naderhand aan betekenis gewonnen. Het uitsterven van de bijenwereld is een acuut probleem. In mijn tuin bestuif ik zelf mijn planten, tot jolijt van de voorbijgangers overigens,’ voegde hij eraan toe.
donderdag 12 maart 17:30
S.M.A.K. sluit de deuren. Ik neem afscheid van de Limburgse dames. De museum-lockdown is nakend. Verbijsterd blijven we achter. Als van het Lam Gods geslagen, zegt men wel eens.
dinsdag 19 mei 9:30
S.M.A.K. is eindelijk weer open. De bij is er nog. Wij zijn er straks ook weer."
Hilde Proot
Hilde Proot is stads- en museumgids. Ze was een tijdlang docent aan de opleiding Gids & reisleider van het Perspectief.
GROEPSBEZOEK
We hopen dat we opnieuw groepsbezoeken kunnen toelaten maar dit is onder voorbehoud van wat de nationale veiligheidsraad zal beslissen in de toekomst. Via deze link vind je alle informatie.