Gilbert Prousch °1943, San Martin de Tor, Italië
George Passmore °1942, Plymouth, Verenigd Koninkrijk
leven en werken samen sinds 1968 in Londen, Verenigd Koninkrijk
Als ‘levende sculpturen’ zijn Gilbert & George een icoon in de kunstwereld: oorspronkelijk geminacht door de kunstkritiek wegens te ordinair, te schreeuwerig en te plat, maar al snel enorm populair en wereldwijd gerespecteerd. Ze zijn in de jaren ’60 de eersten die zichzelf zo provocatief en schaamteloos in het centrum van hun werk plaatsen. Ze gaan altijd onberispelijk gekleed in tweed maatpakken, zonder fout elegant en beleefd vriendelijk. In fysieke symbiose bewegen ze zich synchroon, beheerst, haast mechanisch door hun leven en werk. In hun gedeelde universum maken ze naadloos elkaars gedachten en zinnen af: “Het is heel eenvoudig. Wij zijn twee personen, maar één kunstenaar. Dat is het geheim.”
De kunstenaars ontmoeten elkaar als studenten in 1967 in Londen en werken en leven sinds ‘68 samen als Gilbert & George. Hun vroege werk bestaat vooral uit performances, waarbij ze levende standbeelden vertolken. Algauw omvat hun oeuvre ook video, tekeningen en vooral fotografie. In de jaren ’70 evolueert hun werk van assemblages met zwart-witfotografie naar roostervormige fotocombinaties. De heldere kleuren die ze in de jaren ’80 toevoegen, benadrukken het gladde, karikaturale karakter van hun montages. De werken uit deze periode verbeelden het leven in de moderne grootstad en de hoop en angst die de tijdsgeest domineren. In 1989 realiseren ze voor een liefdadigheidsorganisatie voor aidspatiënten 25 grote werken over ziekte en destructie. In ‘New Democratic Pictures’ (1991), vol homo-erotische en christelijke verwijzingen, gaan de kunstenaars voor het eerst helemaal naakt.
Hun hele carrière lang revolteren Gilbert & George tegen het elitaire van kunst. Ze leven in een Londense arbeidersbuurt en dopen hun oeuvre ‘Art for All’. Ze willen een zo groot mogelijk publiek bereiken. “We kunnen echt niet begrijpen waarom een kunstenaar opzettelijk onduidelijk zou moeten zijn, of iets zou doen wat voor 99% van de bevolking niet te begrijpen valt. Wij willen in de kunst betekenis en inhoud binnenbrengen.” Hun bewust gecultiveerde afkeer van de kunstwereld en hun hoge productiviteit – tot wel 153 werken op één jaar – staven wellicht waarom kunstcritici hen aanvankelijk uitspuwen. Maar het bespottelijke, ironische en karikaturale in hun werk is niet zomaar een ondeugende parodie. Onder het oppervlak van de schreeuwerige kleuren, gekke bekken en de net niet esthetische composities schuilt een uiterst weerbarstige kritiek op de werkelijkheid.
