1966
eierschalen en olieverf op doek
h. 200cm x b. 100cm
1977 aankoop
NL - In zijn vroege jaren als beeldend kunstenaar creëert Marcel Broodthaers een aantal werken waarin hij alledaagse dingen, die vaak typisch Belgisch aandoen, serieel herschikt: o.a. mosselen, kolen en eierschalen. Het is zijn manier om op de voor hem te commerciële Amerikaanse pop art en consumptiemaatschappij te reageren en de Belgische identiteit, of net het gebrek eraan, uit te dragen.
Met dit werk zinspeelt Broodthaers niet alleen op dit alles maar reflecteert hij bovendien over de status van schilderkunst en sculptuur. ‘289 Oeufs’ (1966) bestaat uit exact zoveel gebroken eierschalen tegen een dieprode achtergrond. Enerzijds benadrukt deze volle, prominente kleur het schilderkunstige karakter van dit werk ten opzichte van de bleke, sculpturale aanwezigheid van de eierschalen; anderzijds relativeert het werk dit karakter door het geschilderde letterlijk naar de achtergrond te drijven.
Door iets banaals, zoals een ei, in zo’n groot aantal op een schilderdoek te kleven, lijkt Broodthaers het belang van kunst te relativeren. Maar dat countert hij door de symboliek die hij aan eierschalen koppelt: hij ziet ze als sculpturale mallen, vormen. In dit werk plaatst de kunstenaar beeldhouwkunst dus letterlijk boven schilderkunst. Verder wijst hij op de kwetsbaarheid van kunst en geeft hij met de zorgvuldig geordende reeks schalen kritiek op onder meer de verzameldrang van musea.
ENG - In his early years as an artist, Marcel Broodthaers created a number of works in which he arranged everyday objects, which often seem typically Belgian, in series: these included mussels, coal and eggshells. This was his way of reacting to what he saw as the overly commercial American Pop Art and consumer society and of representing the Belgian identity, or the very lack of one.
In this work, Broodthaers not only alludes to all this, but also reflects on the status of painting and sculpture. ‘289 Oeufs’ (1966) consists of exactly this number of broken eggshells on a deep-red background. On the one hand this intense and striking colour emphasises the painterly nature of this work in contrast to the pale, sculptural presence of the eggshells; on the other hand it puts this quality into perspective by literally shifting the painted element into the background.
By sticking such a common object as an egg onto a painter’s canvas in such large numbers, Broodthaers appears to be putting the importance of art into perspective. But he counters this by means of the symbolism he attaches to the eggshells: he views them as sculptural moulds, forms. So in this work he literally places sculpture above painting. He also points to the fragility of art and through this meticulously arranged series of eggshells expresses criticism of, among other things, museum’s urge to collect.
FR - Dans ses premières années comme artiste visuel, Marcel Broodthaers crée une série d’oeuvres où il redispose d’une manière sérielle des objets de tous les jours, qui font souvent typiquement belges: e.a. des moules, du charbon et des coquilles d’oeufs. C’est sa manière de réagir au pop art américain et à la société de consommation trop commerciaux à ses yeux et de représenter l’identité belge, ou précisément le manque d’identité.
Avec cette oeuvre, Broodthaers fait non seulement allusion à tout cela, mais il réfléchit en outre au statut de la peinture et de la sculpture. ‘289 Œufs’ (1966) se compose exactement du même nombre de coquilles d’oeufs cassées sur un fond rouge foncé. D’une part, cette couleur pleine et majeure souligne le caractère pictural de l’oeuvre par rapport à la présence pâle et sculpturale des coquilles d’oeufs; d’autre part, l’oeuvre relativise ce caractère en repoussant littéralement la partie peinte en arrière-plan.
En collant quelque chose de banal, comme un oeuf, en nombre aussi important sur une toile, Broodthaers semble relativiser l’importance de l’art. Mais il la contre par la symbolique qu’il associe aux coquilles d’œufs: il les voit comme des moules, des formes sculpturales. Dans cette œuvre, l’artiste place donc littéralement la sculpture au-dessus de la peinture. Par ailleurs, il montre la vulnérabilité de l’art et critique avec la série de coquilles soigneusement rangées notamment la collectionnite des musées.
